Po raz pierwszy jednostkę administracyjną o nazwie „województwo nowogródzkie" utworzono na terenach Wielkiego księstwa Litewskiego w 1501 r. Od nowego podziału administracyjnego w 1566 składało się z trzech powiatów: wołkowyskiego, słonimskiego i nowogródzkiego. W trakcie trzeciego rozbioru zostało wchłonięte przez Rosję i ulegało ciągłym przemianom administracyjnym. W 1843 dokonano ostatecznego podziału między gubernie: wileńską, grodzieńską i mińską. Podział ten dotrwał do 1919, kiedy to tereny Kresów Wschodnich zostały odzyskane przez II Rzeczpospolitą.
Podział administracyjny województwa nowogródzkiego II Rzeczypospolitej
4 lutego 1921 sejm uchwalił ustawę o unormowaniu stanu prawno-politycznego na ziemiach przyłączonych do Rzeczypospolitej przez Traktat Ryski. Ustawa ta powoływała do życia nowe jednostki administracyjne na Ziemiach Wschodnich — województwa: nowogródzkie, poleskie i wołyńskie. Utworzone w ten sposób województwo nowogródzkie składało się z 11 powiatów. Jednak już w lipcu 1922 cztery północne powiaty: brasławski, duniłowicki (późniejszy postawski), dziśnieński i wileński, zostały przyłączone do nowo tworzonego województwa wileńskiego. Później granice województwa ulegały już niewielkim zmianom, najważniejszą z nich było wydzielenie w 1929 z powiatu lidzkiego nowego powiatu szczuczyńskiego.
Według ostatniego przed II wojną podziału administracyjnego z l kwietnia 1932, województwo nowogródzkie dzieliło się na osiem powiatów: nowogródzki, lidzki, szczuczyński, słonimski, baranowicki, nieświeski, stołpecki, wołożyński i zajmowało obszar 22 966,2 km2 (co stanowiło ok. 6% ogólnej powierzchni II Rzeczpospolitej). Posiadało 87 gmin wiejskich. Na długości 170 km graniczyło od wschodu z ZSRR, od zachodu z województwem białostockim, od północy z wileńskim, a od południa z poleskim.
Miejscowości i ludność
Województwo nowogródzkie było jedynym w II Rzeczypospolitej, które nie posiadało żadnego miasta wydzielonego z powiatu, co świadczy o braku na tym terenie znaczniejszych ośrodków miejskich. Bardzo słabe zurbanizowanie tego województwa potwierdza istnienie tylko 10 miast niewydzielonych. Z większych miast należy wymienić: Lidę, Słonim, Nowogródek, Nieśwież, Kleck, Baranowicze, Lachowicze, Stolpce, Wołożyn.
Miasteczek było w województwie nowogródzkim siedemdziesiąt jeden. W skład gmin wiejskich województwa nowogródzkiego, oprócz miasteczek, wchodziły również: wsie, okolice szlacheckie, zaścianki, folwarki, kolonie, osady, osady fabryczne i młyńskie, leśniczówki, plebanie, stacje i przystanki kolejowe.
Województwo nowogródzkie należało do najmniej zaludnionych w Polsce, chociaż pod względem obszaru zajmowało 10 miejsce. Według danych drugiego spisu, mającego miejsce w 1931, województwo zamieszkiwało l 056 780 osób, czyli 3,3% ogółu ludności II Rzeczypospolitej.
Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej: województwo nowogródzkie
Wydawnictwo DIG, Warszawa 2008
Wiadomości:
A chrzestni mojego taty nazywali się Aleksander i Jadwiga Giecewicz. Proszę o adres e-mail, to wyślę zdjęcie ich grobu... > > >
Dzień dobry,ok dziadek Jan Giecewicz Ur. 29.12.1918 r. we wsi Sciganie. Miał brata Stanisława Ur. 1922 r. Ich rodzice nazywali się Bronisław i Ewa Giecewicz... > > >
https://geneteka.genealodzy.pl/index.php?op=gt&lang=pol&bdm=B&w=22br&rid=B&search_lastname=antonowicz&search_name=&search_lastname2=&search_name2=&from_date=&to_date=&ordertable=[[0,%22asc%22],[1,%22asc%22],[2,%22asc%22]]&searchtable=&rpp1=0&rpp2=50... > > >
Мой дед Сергей Юльян Антонович, 1904 года рождения, откуда прибыл в Беларусь, хотелось бы узнать... > > >
Poszukuję krewnych
Wielkie Szydlowicze poszukuje rodziny pani Fiedora Wiktorowicz i jej
siostry Ksenia Czurkun Czorkon
Rodziny szukam z Żyrowicze
Mikołaj Rodzuk ( Rodiuk Rodnuk urodzony rok 1912+ 1917
Zabrany jako żołnierz przez wojsko prawdopodobnie 1944 rok
Miał żonę Olga i dwie córki
... > > >
Poszukuję rodziny z miejscowości
Wielkije Żyrowice
Żyrowice
Baranowiczy
Poproszę o kontakt
Mona
... > > >
Pani Marzeno w Zaniapiaszach mieszkali w latach 20-tych Jurowscy, który byli związani z Pyrskimi z folwarku Utkiany. ... > > >
Szukam informacji o rodzinie Tumielewicz z miejscowości majątek Michaliszki... > > >
Na zasadzie postanowienia Wojewody Nowogródzkiego z dnia 5 listopada 1938 roku Nr PN VIII 1 wciągnięto w dniu 28 grudnia 1938 r. do rejestru stowarzyszeń i związków Nowogródzkiego Urzędu Wojewódzkiego pod Nr P.B. 605/R stowarzyszenie pod nazwą : Klecka Chrześcijańska Kasa Bezprocentowego Kredytu z siedzibą w Klecku. Teren działalności : miasto Kleck oraz gminy: hrycewicka, klecka, siniawska i zaostrowiecka, powiatu nieświeskiego. Cel stowarzyszenia : popieranie inicjatywy gospodarczej ubogiej ludności polskiej i niesienie jej pomocy materialnej. Środki działania w formie: udzielania bezprocentowych pożyczek na zakładanie, bądź podtrzymywanie prowadzonych warsztatów pra... > > >
Mikalaj Kopko was born in Migdaly on 14th October 1915. Does anyone know how to obtain his birth certifiicate or his Baptismal record?... > > >
