województwo nowogródzkie

Przynależność administracyjna

Po raz pierwszy jednostkę administracyjną o nazwie „województwo nowogródzkie" utworzono na terenach Wielkiego księstwa Litewskiego w 1501 r. Od nowego podziału administracyjnego w 1566 składało się z trzech powiatów: wołkowyskiego, słonimskiego i nowogródzkiego. W trakcie trzeciego rozbioru zostało wchłonięte przez Rosję i ulegało ciągłym przemianom administracyjnym. W 1843 dokonano ostatecznego podziału między gubernie: wileńską, grodzieńską i mińską. Podział ten dotrwał do 1919, kiedy to tereny Kresów Wschodnich zostały odzyskane przez II Rzeczpospolitą.

Podział administracyjny województwa nowogródzkiego II Rzeczypospolitej

Herb województwa nowogródzkiego 4 lutego 1921 sejm uchwalił ustawę o unormowaniu stanu prawno-politycznego na ziemiach przyłączonych do Rzeczypospolitej przez Traktat Ryski. Ustawa ta powoływała do życia nowe jednostki administracyjne na Ziemiach Wschodnich — województwa: nowogródzkie, poleskie i wołyńskie. Utworzone w ten sposób województwo nowogródzkie składało się z 11 powiatów. Jednak już w lipcu 1922 cztery północne powiaty: brasławski, duniłowicki (późniejszy postawski), dziśnieński i wileński, zostały przyłączone do nowo tworzonego województwa wileńskiego. Później granice województwa ulegały już niewielkim zmianom, najważniejszą z nich było wydzielenie w 1929 z powiatu lidzkiego nowego powiatu szczuczyńskiego.

Mapa województwa nowogródzkiego

Województwo nowogródzkie - powiaty i większe miasta i miasteczka

Według ostatniego przed II wojną podziału administracyjnego z l kwietnia 1932, województwo nowogródzkie dzieliło się na osiem powiatów: nowogródzki, lidzki, szczuczyński, słonimski, baranowicki, nieświeski, stołpecki, wołożyński i zajmowało obszar 22 966,2 km2 (co stanowiło ok. 6% ogólnej powierzchni II Rzeczpospolitej). Posiadało 87 gmin wiejskich. Na długości 170 km graniczyło od wschodu z ZSRR, od zachodu z województwem białostockim, od północy z wileńskim, a od południa z poleskim.

Miejscowości i ludność

Województwo nowogródzkie było jedynym w II Rzeczypospolitej, które nie posiadało żadnego miasta wydzielonego z powiatu, co świadczy o braku na tym terenie znaczniejszych ośrodków miejskich. Bardzo słabe zurbanizowanie tego województwa potwierdza istnienie tylko 10 miast niewydzielonych. Z większych miast należy wymienić: Lidę, Słonim, Nowogródek, Nieśwież, Kleck, Baranowicze, Lachowicze, Stolpce, Wołożyn.

Miasteczek było w województwie nowogródzkim siedemdziesiąt jeden. W skład gmin wiejskich województwa nowogródzkiego, oprócz miasteczek, wchodziły również: wsie, okolice szlacheckie, zaścianki, folwarki, kolonie, osady, osady fabryczne i młyńskie, leśniczówki, plebanie, stacje i przystanki kolejowe.

Województwo nowogródzkie należało do najmniej zaludnionych w Polsce, chociaż pod względem obszaru zajmowało 10 miejsce. Według danych drugiego spisu, mającego miejsce w 1931, województwo zamieszkiwało l 056 780 osób, czyli 3,3% ogółu ludności II Rzeczypospolitej.

Według:
Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej: województwo nowogródzkie
Wydawnictwo DIG, Warszawa 2008

Wiadomości:

Witam!
Nie wiem czy dobrze trafiłem
Poszukuje swojej rodziny, wiem że mój pradziadek nazywał się Mikołaj a jego syn nazywał się Kazimierz i mieszkał w Luniniec a z tamtąd powędrował do Warszawy.
Czy jest jakaś możliwość odnalezienia pradziadka przodków Mikołaja
Kazimierz Bogusz.... > > >
В СВОДНОМ СПИСКЕ УЧАСТНИКОВ ВОССТАНИЯ 1863-1864 гг. есть запись о том, что Миловидами владел Керсновский:
"КЕРСНОВСКIЙ Эдуардъ Отставной майор Гродненская губерния Слонимского уезда имеет в этом же уезде имение "Моловиды" (Миловиды)
Источник http://kdkv.narod.ru/1864/Ss-Svodn.htm
... > > >
Dzien dobry, Claudia.
Mam też informacje o Czylekach.Znam dwóch Eugeniuszów Czyleków urodzonych w 1909-1911 r.
Оjciec jednego z nich miał na imię Aleksander. Ojciec drugiego z nich miał na imię Jakow.... > > >
Метрические книги и брачные описи в НИАБ
ОСТРОВСКАЯ ЦЕРКОВЬ

▣ МЕТРИЧЕСКИЕ КНИГИ:

РГИА 823-2-72 – Метрическая книга о родившихся, бракосочетавшихся, умерших с 1798 по август 1801 гг.

НИАБ 136-11-3 – Метрическая книга о бракосочетавшихся за 1801-1893 гг.
НИАБ 136-11-4 – Метрическая книга о родившихся за 1818-1826 гг.
НИАБ 136-11-5 – Метрическая книга о родившихся за 1827-1830 гг.
НИАБ 136-11-6 – Метрическая книга о родившихся за 1830-1834 гг.
НИАБ 136-11-9 – Метрическая книга о родившихся, бракосочетавшихся, умерших за 1844-1850 гг.
НИАБ 136-11-13 – Метрическая книга о бракосочетавшихся за 1851-1869 гг.
НИАБ 136-11-14 – Метрическая книга об умерших за 1851-1863 гг.
НИАБ 136-11-17 – Метрическая книга об умерших за 1864-1873 гг.
НИАБ 136... > > >
Может кому поможет.
В описании костёла написано что метрических записей нет.
Но случайно наткнулся на такое
Минск НИАБ
1781-59-6 МК Новосадовского костела (деревня Новосады) - о бракосочетавшихся 13.08.1922-
21.10.1923, 1926-1930, 18.11.1931-
27.04.1932, 19.02.1933-05.05.1940
(ПОЛЬСК.)
1781-59-7 МК Новосадовского костела (деревня Новосады) - об умерших 1922-1923, 1926-1940гг (польск.)
1781-59-8 МК Новосадовского костела (деревня Новосады) - о родившихся
1936-08.09.1940, 03.07-31.12.1941 гг... > > >
место Новосады до 1795 года входил в состав Речи Посполитой (Слонимский повет Новогрудского воеводства)
в 1795 году территория отошла Российской империи, войдя в Слонимскую губернию (до 1797 года).
В 1797 - в составе Литовской губернии
с 1801 по 1802 год - вновь Слонимская губерния.
в 1802 году - Новосады в составе новообразованной Гродненской губернии.
С 1842 года - Новогрудский уезд передан Минской губернии, Новогрудский уезд, Островская волость (до 1919 года)
1919 - ЛитБел
1920 - 1939 - территория Польши... > > >
Сложно искать предков из Новосады. Так как место с 1842 года стало относиться к Минской губернии (метрика - в Троицкой церкови в Острове, Островской волости, Новогрудского уезда), но по привычке жители могли регистрироваться в Миловидах (Сергиевская церковь, а до нее - Борисоглебская, села Миловиды, Гродненской губернии, Слонимского уезда - к которой относились жители до 1842 года) вот первоисточник http://миловиды.бел/church/hystory Сама лично много работала в архиве в Минске с фондами по Островскому приходу но, к сожалению, ни одного упоминания именно о своих прадедах, и более близких - дедушку и бабушку не нашла (хотя по фамилии Наумовец и Давидовец записи там встречаются, но это не прямые мои предки. Хотя родились оба уже в составе Минской губернии, и всю жизнь прожили в Новосадах (... > > >
Добрый день! По Новосадам много информации доступной смотрела, могу поделиться опытом. Мои предки (по маме - Наумовец/Давидовец/Хитрик) всю жизнь прожили в Новосадах. ... > > >
Ищу метрические книги по новорожденным из деревни Кулики/Скоринки (Миловидская церковь) Добромысльская волость, Слонимский уезд, Гродненской губернии
Период поиска - 1890-1910 гг
Прошу помощи, где искать?
в Гродненском архиве данные за 1930+ и далее
За ранний период МК в списках Миловидской церкви не обозначены. Где могут храниться данные метрики Российской империи?... > > >
Ищу метрические книги по новорожденным из деревни Кулики/Скоринки (Миловидская церковь) Добромысльская волость, Слонимский уезд, Гродненской губернии
Период поиска - 1890-1910 гг
Прошу помощи, где искать?
в Гродненском архиве данные за 1930+ и далее
За ранний период МК в списках Миловидской церкви не обозначены. Где могут храниться данные метрики Российской империи?... > > >