województwo poleskie

Przynależność administracyjna

Historia

Międzywojenne województwo poleskie zajmowało zachodnią część krainy geograficznej zwanej Polesiem. W czasach historycznych Polesie było początkowo pod władzą książąt kijowskich, a po rozpadzie Rusi Kijowskiej rządzili nim różni dzielnicowi kniaziowie. Przechodząc z rąk do rąk, kraina ta została w końcu podbita przez Litwinów i na całe wieki weszła w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego. Na mocy przystąpienia Wielkiego Księstwa Litewskiego do Rzeczypospolitej, Polesie stało się jej nieodłączną częścią aż do rozbiorów, kiedy weszło do imperium rosyjskiego i tak już pozostało do odzyskania niepodległości w 1918r.

Herb województwa poleskiegoMiędzywojenne województwo poleskie zajmowało około 3/5 obszaru dawnego województwa brzesko-litewskiego utworzonego w 1569 ze stolicą w Brześciu Litewskim. Reszta składała się z części historycznego Wołynia oraz początkowo, z powiatów baranowickiego, nieświeskiego i stołpeckiego wcielonych następnie do województwa nowogródzkiego. W 1931 odłączono od województwa powiat sarneński i wcielono go do województwa wołyńskiego. W 1939 r. w skład województwa poleskiego wchodziło dziewięć powiatów: brzeski, drohiczyński, kobryński, kosowski, koszyrski, łuniniecki, piński, prużański i stoliński. Stolicą województwa był Brześć n/Bugiem.

Mapa województwa poleskiego

Województwo poleskie - powiaty i większe miasta i miasteczka

17 września 1939 r. województwo przestało być częścią Rzeczypospolitej. Obecnie obłast brzeska Republiki Białoruś pokrywa się terytorialnie mniej więcej z obszarem województwa poleskiego, z wyjątkiem powiatu koszyrskiego, który znalazł się na terytorium Ukrainy i dodanego powiatu baranowickiego.

Ludność

Województwo poleskie było jednym z najsłabiej zindustrializowanych i zurbanizowanych województw przedwojennej Polski. Na 15 miast i 31 miasteczek tylko kilka spełniało faktycznie funkcje miejską (Brześć, Pińsk, Prużana, Kobryń, Stolin, Dawidgródek). Pozostałe były raczej osadami miejskimi lub dużymi wsiami.

Dane pochodzące z powszechnego spisu ludności przeprowadzonego we wrześniu 1921 r. podają, że ludność Polesia wynosiła wówczas 888 898 mieszkańców, co statystycznie stanowiło 20,8 mieszkańców na l km2. Spis przeprowadzony w grudniu 1931 r. wykazał, że województwo zamieszkiwało już 1 134 538 mieszkańców.

Spis z roku 1921 podaje, że województwo poleskie według narodowości składa się z 24,3% Polaków, 17,8% Rusinów, 10,4% Żydów oraz 42,5% Białorusinów z nieznaczącym procentowo dodatkiem ludności pochodzenia niemieckiego i litewskiego. (Przypuszcza się, że informacje dotyczące procentu ludności polskiej nie są dokładne i prawdopodobnie zostały zawyżone).

Historia osadnictwa polskiego na ziemi poleskiej sięga czasów królowej Bony, która w byłym księstwie pińskim i kobryńskim prowadziła osadnictwo szlachty, głównie mazowieckiej i wielkopolskiej. Od tego też czasu datują się wpływy kultury polskiej, a jednocześnie wpływ katolicyzmu. Spolonizowała się również szlachta litewska i litewsko-ruska. Wywodzili się z niej Czartoryscy, Czetwertyńscy, Druccy-Lubeccy, Ogińscy, Puzynowie, Sanguszkowie, Radziwiłłowie czy Sapiehowie. Z Polesia pochodzili Kościuszko i Traugutt, minister skarbu książę Drucki-Lubecki, senator Roman Skirmuntt, rektor Uniwersytetu Wileńskiego Józef Twardowski, pisarze Eliza Orzeszkowa, Władysław Syrokomla, Józef Ignacy Kraszewski, Maria Rodziewiczówna i wielu innych.

Od 1919 r. rozpoczął się kolejny etap umacniania polskości na terenie Polesia. Służyły temu między innymi akcje kolonizacyjne. Koloniści przybywali najczęściej z województw łódzkiego, kieleckiego, krakowskiego, rzadziej ze Śląska i Wielkopolski.

Według
Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczpospolitej:
województwo poleskie na obszarze Republiki Białoruś,
Warszawa 2000, Oficyna Wydawnicza GRAKO Łódź

Wiadomości:

Добрый день! Ищу информацию о моем прапрадедушке и его родителях. Борковский Иосиф (Осип) Михайлович, родился 1870-1871 гг. в деревне Белин Осовецкой волости Кобринского уезда Гродненской губернии. Родители Борковский Михаил и Екатерина (урожденная Виллович). Поляки, католики. Окончил Слонимское уездное училище (специальность конторщик). Отношение к воинской обязанности: Ратник ополчения 2 разряда. В 1896 г. уехал в Санкт-Петербург, там же в 1904 году женился на девушке польской национальности Стефании Иванцевич. На момент 1904 года родители были живы. В архиве НИАБ Гродно данных о рождении Борковского И.М. нет.
Буду рада любой информации о моих предках, а также консультации куда можно направить запрос или запросы о моей семье.
Вероятно также на начало 20 века в Гродненской области п... > > >
Спасибо. > > >
Ищу сведения о своем прадеде Немирович Иване Даниловиче, его жене Немирович Парасковье Алексеевне. Проживали в деревне Боровики Пружанского района Брестской области. У них были сыновья - Немирович Серафим Иванович (1918 г.р.) и Немирович Михаил Иванович (1926 г.р.).

. Предположительно девичья фамилия Прасковьи - Клюкач.... > > >
// > > >
Я отправил Вам асабiстае паведамленне и реакции никакой не последовало.
Напишите хотя бы, что Вам это не интересно.... > > >
Udostępnię bazę danych mieszkańców Białego Jeziora na podstawie materiałów dostępnych w Internecie / księgi parafialne lat 1860-1915/. Baza zawiera również materiały historyczne, prasowe i wspomnienia. Zainteresowanych proszę o kontakt na adres 100wp@wp.pl
Stanisław
... > > >
Здравствуйте!. Ищу сведения о моем прапрадеде Новик Климентий, уроженце д.Гутово, год рождения - середина 19 века. Из его детей известно :сын Антон и дочь Барбара (1878 г.р)
Буду благодарна за любую информацию ... > > >
Добрый вечер! Меня интересуют данные по Грецким , которые жили в Огдемере в конце 19 и начале 20 века.
Это Грецкий Андрей Семёнович, Грецкий Мирон Семёнович, Грецкий Лаврентий Семёнович .Это братья. Предполагается, что у них была одна сестра.Буду благодарна за любую информацию.
Б... > > >
Witam poszukuję informacji o Leonard Karczewski ( syn Józefa i Rozalii) , urodzony w Trzebieszowie, powiat Łuków, zaś w 1924 roku zameldowany w Łunińcu, pracował jako elektromonter. Proszę o kontakt jeśli koś z Państwa miałby jakiś ślad... > > >
Здравствуйте
Меня интересует мой род .
Мои прадед родился в 1900 году в Рудке
Православный
Прихотько Григорий Матвеевич.
Могу я узнать о его ближайших родных.
Спасибо... > > >