Województwo wileńskie II Rzeczypospolitej istniało w latach 1926–1939 ze stolicą w Wilnie. Od zachodu graniczyło z terytorium Litwy, od północy z Łotwa i od wschodu z ZSRR. Od południa graniczyło z województwem nowogródzkim i w niewielkim fragmencie poludniowo-zachodnim z województwem białostockim. Województwo wileńskie miało 14 miast, 103 gminy wiejskie i dzieliło się na 8 powiatów: brasławski, dziśnieński, mołodeczański, oszmiański, postawski, święciański, wilejski, wileńsko-trocki. W 1939 r. województwo podzielono między ZSRR a Republikę Litewską.
Historia województwa wileńskiego
12 października 1920 roku zostało ogłoszone przez Polaków powstanie tzw. Litwy Środkowej ze stolicą w Wilnie w celu oderwania od Litwy terenów przekazanych jej 27 sierpnia 1920 roku przez bolszewików. 18 kwietnia 1922 roku Litwa Środkowa została przyłączona do Polski jako Ziemia Wileńska.
Ziemia Wileńska składała się z miasta Wilna oraz powiatów wileńskiego, oszmiańskiego, święciańskiego, trockiego i brasławskiego. Równocześnie do Ziemi Wileńskiej przyłączono powiaty dziśnieński, duniłowiczowski i wilejski z sąsiedniego województwo nowogródzkiego. Pomiędzy 1923 a 1924 rokiem powiaty wileński i trocki zostały połączone w powiat wileńsko-trocki. 1 stycznia 1926 roku powiat duniłowicki przekształcono w powiat postawski. Ziemia Wileńska była ostatnim obszarem II RP który otrzymał status województwa. Doszło do tego dopiero 20 stycznia 1926 roku, kiedy przekształcono ją w województwo wileńskie.
Ludność
Ziemia wileńska charakteryzowała się niskim rozwojem ekonomicznym, małą gęstością zaludnienia, dużym stopniem zniszczeń powojennych, nieurodzajnymi glebami i słabo rozwiniętą siecią komunikacyjna. Bardzo słabo był również rozwinięty przemysł koncentrujący się wokół głównego bogactwa, jakim było drewno. Były to ziemie zniszczone długim okresem zaboru rosyjskiego, I wojna światowa oraz wojna polsko-bolszewicka w 1920 r.
W 1921 r. województwo wileńskie liczyło l 005 565 osób, co dawało gęstość zaludnienia wynoszącą 34,5 mieszkańców na l km2. Zamieszkane było w większości przez Polaków (59,7%) i Białorusinów (22,7%) z niewielką domieszką Żydów, Litwinów, Rosjan i Karaimów. Co do stosunków wyznaniowych 62,5% było wyznania rzymskokatolickiego, 25,4% prawosławnego, 8,7% mojżeszowego, 3,4% przypada na inne wyznania.
Większość ziemi znajdowała się w rękach Polaków, choć trudno tu jednoznacznie stwierdzić czy byli to w przewadze Polacy etniczni, czy też Litwini związani z polską kulturą. Zasadnicza bowiem część właścicieli ziemskich na Wileńszyźnie wywodziła swoje korzenie z kniaziów bądź szlachty litewskiej i litewsko-ruskiej. Należeli do nich Czetwertyńscy, Druccy, Giedroyciowie, Ogińscy, Puzynowie, Sanguszkowie, Świrscy, Mirscy, Radziwiłłowie, Sapiehowie, Sołtanowie, Tyszkiewiczowie, Domeykowie, Jundziłłowie, Mineykowie, Montwiłlowie, Olechnowiczowie czy Tołłoczkowie. Do rodzin pochodzenia niemieckiego zaliczali się natomiast: Broel-Platerowie, Plater-Zyberkowie, Manteufflowie, Puttkamerowie, Romerowie czy Tyzenhauzowie. Korzenie włoskie posiadał ród Scipio del Campo, Munauzzich, Badenich, a tatarskie Oleszkiewiczów, Kryczyńskich, Półtorzyckich, Jakubowskich.
Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej.
Województwo Wileńskie na obszarze Republiki Białorusi
DiG, Warszawa, 2007
Wiadomości:
https://geneteka.genealodzy.pl/index.php?op=gt&lang=pol&search_lastname=%C5%81ozdowski&search_lastname2=&from_date=&to_date=&exac=&rid=B&bdm=B&w=22br... > > >
Добрый день.Какую справку нужно иметь чтоб посетить деревню Авены?хотим поехать к родственникам и могилки спорядкивать.в прошлом году були ничево не надо было.а тенерь какоето разрешение читала нада.где его просить.Спасибо..mk... > > >
Nowosady wieś to są tu 55°18'59.2"N 25°56'36.2"E... > > >
Nowobrasta lezy tutaj: 55°13'36.8"N 25°57'47.8"E... > > >
moja rodzina dzierżawiła bądź posiadała ten folwark w XVIII/XIX wieku. jeśli masz jakieś informacje lub pytania to zapraszam do kontaktu. Pawel... > > >
Dzień dobry! Moi krewni Rutkowscy posiadali majątek w Sawiszkach pod koniec XIX wieku. Napisz do mnie moneton@gmail.com... > > >
Здравствуйте! Составляю родословную по фамилии Василевский, Ленкевич деревня Байканы Островецкого района (Бейканы). Уже собран большой материал. Ищу потомков людей с этими фамилиями.... > > >
Здравствуйте! Я составляла родословную по фамилии Василевский из Бейкан и выяснила, что мой прапрапрадед был сиротой и воспитывался в семье Ленкевичей. Напишите мне, пожалуйста. Есть ещё информация.... > > >
Добрый день.
Интересует Скукис Осип Устинович, год рождкения-1898г. Место рождения-Белорусская ССР, Витебская обл., Докшицкий р-н, д. Камайск. Место призыва-Докшицкий РВК, Белорусская ССР, Вилейская обл., Докшицкий р-н. По моим данным он прошел всю вторую мир.войну.
Мой прадед Скукис Иван Устинович. Дата рождения-1904г. Дата смерти-11 мая 1942г. Он жил в этой же местности не очень далеко от д. Комайск- в Витебская обл., Докшицкий р-н. д. Шалаши (по теперешним данным). Ничего про род Ивана Устиновича не знаем. Только, что в последствии одна из его дочерей проживала в этой д.Комайск.
Возможно они были родственниками, может у кого-то есть какая-то информация?... > > >
Здравствуйте! я ищу информацию по Близник из д.Проньки. У меня прабабушка оттуда... > > >