Województwo wileńskie II Rzeczypospolitej istniało w latach 1926–1939 ze stolicą w Wilnie. Od zachodu graniczyło z terytorium Litwy, od północy z Łotwa i od wschodu z ZSRR. Od południa graniczyło z województwem nowogródzkim i w niewielkim fragmencie poludniowo-zachodnim z województwem białostockim. Województwo wileńskie miało 14 miast, 103 gminy wiejskie i dzieliło się na 8 powiatów: brasławski, dziśnieński, mołodeczański, oszmiański, postawski, święciański, wilejski, wileńsko-trocki. W 1939 r. województwo podzielono między ZSRR a Republikę Litewską.
Historia województwa wileńskiego
12 października 1920 roku zostało ogłoszone przez Polaków powstanie tzw. Litwy Środkowej ze stolicą w Wilnie w celu oderwania od Litwy terenów przekazanych jej 27 sierpnia 1920 roku przez bolszewików. 18 kwietnia 1922 roku Litwa Środkowa została przyłączona do Polski jako Ziemia Wileńska.
Ziemia Wileńska składała się z miasta Wilna oraz powiatów wileńskiego, oszmiańskiego, święciańskiego, trockiego i brasławskiego. Równocześnie do Ziemi Wileńskiej przyłączono powiaty dziśnieński, duniłowiczowski i wilejski z sąsiedniego województwo nowogródzkiego. Pomiędzy 1923 a 1924 rokiem powiaty wileński i trocki zostały połączone w powiat wileńsko-trocki. 1 stycznia 1926 roku powiat duniłowicki przekształcono w powiat postawski. Ziemia Wileńska była ostatnim obszarem II RP który otrzymał status województwa. Doszło do tego dopiero 20 stycznia 1926 roku, kiedy przekształcono ją w województwo wileńskie.
Ludność
Ziemia wileńska charakteryzowała się niskim rozwojem ekonomicznym, małą gęstością zaludnienia, dużym stopniem zniszczeń powojennych, nieurodzajnymi glebami i słabo rozwiniętą siecią komunikacyjna. Bardzo słabo był również rozwinięty przemysł koncentrujący się wokół głównego bogactwa, jakim było drewno. Były to ziemie zniszczone długim okresem zaboru rosyjskiego, I wojna światowa oraz wojna polsko-bolszewicka w 1920 r.
W 1921 r. województwo wileńskie liczyło l 005 565 osób, co dawało gęstość zaludnienia wynoszącą 34,5 mieszkańców na l km2. Zamieszkane było w większości przez Polaków (59,7%) i Białorusinów (22,7%) z niewielką domieszką Żydów, Litwinów, Rosjan i Karaimów. Co do stosunków wyznaniowych 62,5% było wyznania rzymskokatolickiego, 25,4% prawosławnego, 8,7% mojżeszowego, 3,4% przypada na inne wyznania.
Większość ziemi znajdowała się w rękach Polaków, choć trudno tu jednoznacznie stwierdzić czy byli to w przewadze Polacy etniczni, czy też Litwini związani z polską kulturą. Zasadnicza bowiem część właścicieli ziemskich na Wileńszyźnie wywodziła swoje korzenie z kniaziów bądź szlachty litewskiej i litewsko-ruskiej. Należeli do nich Czetwertyńscy, Druccy, Giedroyciowie, Ogińscy, Puzynowie, Sanguszkowie, Świrscy, Mirscy, Radziwiłłowie, Sapiehowie, Sołtanowie, Tyszkiewiczowie, Domeykowie, Jundziłłowie, Mineykowie, Montwiłlowie, Olechnowiczowie czy Tołłoczkowie. Do rodzin pochodzenia niemieckiego zaliczali się natomiast: Broel-Platerowie, Plater-Zyberkowie, Manteufflowie, Puttkamerowie, Romerowie czy Tyzenhauzowie. Korzenie włoskie posiadał ród Scipio del Campo, Munauzzich, Badenich, a tatarskie Oleszkiewiczów, Kryczyńskich, Półtorzyckich, Jakubowskich.
Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej.
Województwo Wileńskie na obszarze Republiki Białorusi
DiG, Warszawa, 2007
Wiadomości:
Добрый день. Посмотрите тут может Архив:
Государственное учреждение "Национальный исторический архив Беларуси" Архивный шифр: BY НИАБ ф. 937 https://fk.archives.gov.by/fond/129626/ Лукьянцы
Назва (бел.)Лук’янцы
Название (рус.)Лукьянцы
ВарыянтыЛукъянцы
РаёнБраслаўскі
УездНовоалександровский
ВолостьСлободская
ТипЗастенок тут можно задать вопрос https://forum.vgd.ru/post/55/35001/p3045665.htm ... > > >
Здравствуйте. Ищу информацию о муже моей прабабушки Екатерины Степановны Ивановой, она из д. Зачеревье Перебродской волости Дисненского уезда Виленской губернии, 1880 г.р.. Муж ее Михайлов Яков Тарасович из д. Лукьянцы. Интересует адрес архива, где хранятся метрические книги д. Лукьянцы и любая информация о Михайлове Я.Т. ... > > >
Dziękuję bardzo za te informacje.
Mam problem z ustaleniem krewnych Jana Iłgowskiego (mąż Tekli Usakowskiej).
Pozdrawiam.... > > >
Henadzi Svid, SERDECZNIE DZIĘKUJĘ!
Aleksiej (używał imienia Aleksander - https://ru.openlist.wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%81%D0%BB%D1%8B%D0%B9_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_(1907)) to najmłodszy brat mojego Dziadka Wasila (Bazylego) Kisły (https://ru.openlist.wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%81%D0%BB%D1%8B%D0%B9_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B9_%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_(1902)).
Aleksiej przeżył łagry. Po wojnie zamieszkał w Polsce.
Ale mój Dziadek miał jeszcze jednego brata - Antoniego syna Antoniego (Антон Антонович).
Do tej pory ustaliłam trochę faktów o Nim.
Antoni został po wojnie na Biało... > > >
1724 Józef Ignacy Dowiat Szymon Katarzyna Iłgowska Wędziagoła Żagowicze Uwagi: numer strony 65
Data urodzenia 1724-02-00 Miejsce przechowywania ksiąg:
Państwowe Archiwum Historyczne w Wilnie
Mindaugo 8,
LT-03107 Vilnius, LithuaniaIndeks dodał: jperkowski
1726 Eleonora Helena Dowiat Szymon Katarzyna Iłgowska Wędziagoła Żagowicze Uwagi: numer strony 70
Data urodzenia: 21.02.1726 r. Miejsce przechowywania ksiąg:
Państwowe Archiwum Historyczne w Wilnie
Mindaugo 8,
LT-03107 Vilnius, LithuaniaIndeks dodał: jperkowski
1822 Kazimierz Symplicjusz Iłgowski Jan Tekla Usakowska Wilno św. Jana Uwagi: K.164v
Data urodzenia: 02.03.1822 r. Miejsce przechowywania ksi&#... > > >
Я ведаю Шмігельскіх з Будслава,але другіх.У мяне ёсць
шыльда з іх будынку.... > > >
Witam, poszukuję informacji na temat rodziny Iłgowskich, folwarku Franusino.
Pozdrawiam
Arek Iłgowski... > > >
Witam. Poszukuję informacji o rodzinie CIECHANOWICZ - krewnych mojej Babci Józefy zd Ciechanowicz. Jej mama miała na imię Helena. Babcia miała także siostrę Stasię urodzoną w 1924 roku. Takie nazwiska znalazłam na fotografiach z cmentarza w Baniszkach...Babcia w czasie wojny opuściła Wilno i później nie mogła już nawiązać kontaktu z mamą i siostrą. Proszę o wszelkie informacje o rodzinie CIECHANOWICZ. Z góry bardzo dziękuję.
Kasia Grabowska/ Polska... > > >
Mój Pra-dziadek Zenon Rożnowski urodził się w Dubnie. Jeśli ktoś ma więcej informacji o jego rodzinie. Proszę o kontakt joannamaliszewska@hotmail.com... > > >
Dzień dobry. Wśród moich przodków są Pupkiewiczowie (Jodowce, Trabszewicze), Jakulewiczowie (Jodowce) i Bujkowie (Żyguny).... > > >
