Гісторыя
Віцебская губерня існавала ў 1802-1924. Адміністрацыйны цэнтр - горад Віцебск. Пасля 1-га падзелу Рэчы Паспалітай (1772 год) большая частка Віцебскага і Полацкага ваяводстваў ВКЛ была далучана да Расійскай імперыі. Спачатку абшар уваходзіў у Пскоўскую губерню, а з 1776 ва ўтвораную Полацкую губерню (у 1778-1796 гадах - Полацкае намесніцтва). Пасля 2-га падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) з новадалучаных тэрыторый былога Полацкага ваяводства быў утвораны Лепельскі павет. У 1796 годзе Полацкае і Магілёўскае намесніцтвы былі аб’яднаны ў Беларускую губерню, якая была скасавана 27.2.1802, а яе тэрыторыя падзелена на Віцебскую і Магілёўскую губерні. Віцебская губерня падзялялася на 12 паветаў: Веліжскі, Віцебскі, Гарадоцкі, Дзвінскі, Дрысенскі, Лепельскі, Люцынскі, Невельскі, Полацкі, Рэжыцкі, Себежскі і Суражскі (скасаваны ў 1866, яго тэрыторыя падзелена паміж Веліжскім, Віцебскім і Гарадоцкім паветамі).
У 1917-19 Віцебская губерня ўваходзіла ў склад розных адміністрацыйных утварэнняў (Заходняя вобласць, Заходняя камуна), напрыканцы была далучана да РСФСР. У ліпені 1919 у Віцебскую губерню перададзены Сенненскі павет Магілёўскай губерні, у лістападзе 1920 - Аршанскі павет Гомельскай губерні (новаўтворанай адміністрацыйнай адзінкі з паветаў скасаванай Магілёўскай губерні). Паводле дагавора РСФСР з Латвіяй у 1920 годзе Дзвінскі, Люцынскі і Рэжыцкі паветы адышлі да Латвіі. У лютым 1923 скасаваны Гарадоцкі, Дрысенскі і Сенненскі паветы; Лепельскі павет перайменаваны ў Бачэйкаўскі. Віцебская губерня была скасавана 10.3.1924. Віцебскі, Гарадоцкі, Дрысенскі, Лепельскі, Полацкі, Сенненскі, Суражскі паветы ўвайшлі ў склад БССР, а Веліжскі, Невельскі, Себежскі - у склад Пскоўскай губерні РСФСР.
Насельніцтва Віцебскай губерні
Паводле перапісу 1897 насельніцтва губерні складала 1486,2 тыс. чалавек. Паводле саслоўнага падзелу: дваран - 30 509, святароў і членаў іх сем'яў - 4216, купцоў і членаў іх сем'яў - 5236, мяшчан - 277 574, сялян - 1 164 444. Паводле веравызнання: праваслаўных 825 524, католікаў 356 939, іудзеяў 175 586, старавераў 82 968, лютэран 46 139. Беларусаў - 788 599 чалавек. У 1914 годзе у Віцебскай губерні налічвалася 666 цэркваў (глядзі спіс праваслаўных прыходаў Віцебскай і Полацкай епархіі на 1906 год), 149 касцёлаў, 53 сінагогі, 262 яўрэйскіх і 81 стараверскіх малітоўных дамоў, 14 кірхаў.
У 1848 у Віцебскай губерні сярод навучальных устаноў - полацкі кадэцкі корпус, 2 гімназіі, семінарыя, 6 павятовых вучылішчаў, 10 прыходскіх і 10 сельскіх вучылішчаў, 6 прыватных жаночых пансіёнаў. У 1914 годзе - 228 навучальных устаноў (гімназіі, прагімназіі, рэальныя вучылішчы, семінарыі і інш.), 1814 народных вучылішчаў, 365 царкоўна-прыходскіх школ і 57 школ пісьменнасці.
Па тэрыторыі губерні праходзілі Арлоўска-Віцебская, Рыга-Дынабургская, Дынабургска-Віцебская чыгункі і Віцебска-Веліжскі, Віцебска-Лепельскі, Невельска-Велікалуцкі, Веліжска-Смаленскі паштовыя тракты. Акрамя павятовых гарадоў існавалі 42 мястэчкі. Да канца ХІХ стагоддзя прамысловасць у Віцебскай губерні была развіта слаба, пераважалі вінакурныя заводы; былі пашыраны лясныя промыслы - высечка лесу на продаж, гонка дзёгцю і інш.
Паведамленні:
Здравствуйте, меня интересует расположение старого кладбища деревни бурдыки. Как мне его найти? ... > > >
Добрый день, удалось ли вам что-то найти по фамилии Курец д.Юховичи. У прадеда тоже фамилия Ковалёнок, но Степан. Возможно родня, но по дальней ветви. ... > > >
добрый день .хочу найти сведения о Стельмах(Стельмак Юльян Францевич)1888 года рождения в Перепечки Дрисенского уезда и его жену Стельмах Ядвига Францевна 1895г.... > > >
134.0 55° 25,639' N, 27° 32,602'E... > > >
Мордух Ицков Скоблов приехал в Азарково в 1854 году. Был женат на женщине по имени Рахиль.
Сын 1. Берко, его жена Рывка
Сын 2. Ицыкь
Сын 3. Шмуйло
Дочери: Эська, Хайка, Фейга
С именами могла намудрить, прошу прощения, если что. Данные на 1855 год из архива г. Минска
... > > >
Здравствуйте! Расскажу вам историю, которую мне передари родные.
Пишет внук моего прапрадеда. Мой дед родился в Витебской губернии, Лепельский уезд, Мартиновской волости, дер.Скакуновщина, фамилия Герциков Василий Сысоевич (фамилия могла быть Герчик или Герчиков)
Родился примерно в 1866г. (внебрачный) мать его была экономкой у кого не знаю. Был женат в каком возрасте не знаю, не полячке. Первый ребенок родился в 1883г. Георгий (Егор), следом Прохор, Федор, Павел, Василиса. Все учились в церковно-приходской школе.
В каком году не знаю, якобы хозяин выделил какую-то сумму денег и дед с семьей перебрался в Омскую область Называевский район, где основал деревню Черняевку.
Мой отец Герциков Георгий Васильевич призван в Царскую армию до 1-ой Мировой войны. ... > > >
Здравствуйте! В МК Омской обл.Называевский район, д.Черняевка нашла жителя этой деревни.
запись № 71 от 02.08.1910
ребенок Стефан
Родители: Витебская губ.,Лепельский уезд, Мартиновской волости, дер.Заручевье крестьянин Иван Федосеевич Бавдин и законная жена Ефросиния Федосеевна.
Крестные: пос.Черняевского крестьянин Василий Сысоевич Герциков (мой прадед) и крестьянская жена Евдокия Евсеевна Хануева. ... > > >
Кто был помещиком в деревне Поповщина?... > > >
Добрый день, Елена.
В сельскозозяйственной переписи 1925г. - семья Шантыря Адександра Викентьевича: https://staryna.org/1925-сельскагаспадарчы-перапіс-вд/#дзярбіна
Во всесоюзной переписи 1926г. - семья Шантыря Адександра Силов.: https://staryna.org/1926-перапіс-вд/#543-25
Очевидно, это один и тот же Александр Шантырь, но почему-то (по ошибке?) вариация в отчестве.
В других, доступных для анализа, документах, например, в послевоенных списках колхозников, также находятся Шантыри, но уже нет пересечения по имени-отчеству.
Или вот, например: https://staryna.org/падзел-зямлі-ліпнікі/ - Шантырь Иосиф.
Или: https://staryna.org/падзел-зямлі-замошша/ - Шантырь Антон - возможно, Антон Иванович или Антон Александрович, которые находятся на gwar.mil.ru.
<... > > >
Здрасти, мой дед, Андрей Фомин Савченко в начале прошлого века ( прим.1906г. ) купил землю . Эта територия Латвии. Есть копия документа.
Можно что то узнать про его, до переезда сюда, он жыл в Витебской губернии, Лепельского уезда, Бабинической волости, деревня Зеньково. Что там где он радился, сейчас? Есть ли какие родственики.
Буду очень благодарен за любые сведение.
С уважением.... > > >
